W ostatnich czasach bardzo często i głośno mówi się o kulturze masowej, która ma wielu przeciwników, jak i zwolenników. Jej zasięg jest wprost niewyobrażalny - dociera do każdego miejsca, gdzie znajduje się jakikolwiek techniczny środek przekazu.
Kultura masowa zwana jest również kulturą popularną, która wyraża się przede wszystkim w takich formach sztuki, które służą rozrywce . Przykładem mogą być: muzyka rock i blues, filmy sensacyjne, seriale telewizyjne, a także widowiska estradowe, cyrkowe czy też zawody sportowe. Jest ona tworzona przez sztab profesjonalistów. Jej treści są szeroko rozpowszechnione oraz bardzo proste w odbiorze.
W różny sposób definiuje się pojęcie kultury masowej. Jedni autorzy widzą w niej przede wszystkim strukturę i rozległe funkcjonowanie samych mass mediów, a drudzy rozpatrują ją jako główne zjawisko demokratyzacji kultury. Jeszcze inni odbierają kulturę masową jako przejaw upadku kultury. Jednakże najczęściej określa się ją, jako ogół dóbr konsumpcyjnych o charakterze symbolicznym, przekazywanych publiczności za pośrednictwem masowego komunikowania. Ważną cechą charakteryzującą kulturę masową jest masowy odbiorca . Publiczność masowa jest rozpowszechniona przestrzennie. Nie zachodzi tu żaden bezpośredni i wzajemny kontakt, a łącznikiem między nimi są masowe media, które w dużej mierze odpowiadają za to, co obecnie promuje pod hasłem kultura.
Kultura popularna jest bardzo upowszechniona a jej wpływ - szczególnie na dzieci i młodzież - jest niebagatelny. Młodemu człowiekowi bardzo trudno zachować indywidualność i nie ulec wpływom, którymi jest bombardowany ze wszystkich stron. Czasopisma, kino, telewizja, jak i inne nośniki kulturowe są pełne modnych zachowań, które niekoniecznie pozytywnie oddziałują na widza.
Ogromną siłę mass mediów może obrazować zjawisko, zwane zakażeniem emocjonalnym, którego przykładem naśladownictwo samobójstw, ukazywanych w środkach masowego przekazu. Według socjologa Davida Phillipsa następuje wzrost ilości samobójstw, dokonanych przez młodzież i dzieci, ukazaniu treści związanych z tym tematem. Im więcej czasu poświęcono samobójstwom w głównych sieciach telewizyjnych, tym większy był późniejszy wzrost liczby zamachów na własne życie wśród młodzieży . Dlatego też o kulturze popularnej można powiedzieć, iż jest mimetyczna ( gr. mimesis = naśladowanie) i tym samym staje się niebezpieczna dla widza, jeśli ten ślepo podąża się za niewłaściwym wzorcem.
Faktem jest, iż to kultura popularna przyczyniła się do powstania różnego rodzaju kultu konsumpcyjnego - promowania wartości materialnych nad wartościami wyższymi, ponadczasowymi. Dzięki kulturze masowej obserwujemy wzmożoną presję posiadania idealnego ciała, nawet kosztem utraty zdrowia. Skutkiem czego wśród wielu dziewcząt i kobiet następuje gwałtowny wzrost zachorowań na bulimię czy też anoreksję.
Nie oznacza to jednak, że kultura masowa niesie ze sobą tylko i wyłącznie treści negatywne, bądź też o niskiej wartości. Mimo, iż kultura popularna stała się produktem rynkowym, to nie możemy zaprzeczyć jej licznych wartości. Przy jej użyciu promowane są istotne idee, normy oraz wartości.
To dzięki kulturze masowej możliwe jest przekazywane w krótkim czasie, rzeszom ludzi, tylu istotnych informacji, które składają się na całościowy system kultury. Dlatego też ważne jest, by świadomie wybierać te treści, które będą kształtować naszą osobowość, a nie przyczyniać się do jej degradacji.
Tekst wykorzystany w pracy licencjackiej na podstawie literatury przedmiotu
Literatura